Türkiye’nin Uzay Yürüyüşü
Türkiye’nin Milli Uzay Programı’na ilişkin değerlendirmeler, 2015 yılından beri Avrupa Uzay Ajansı’nda görev yapan Dede tarafından yapıldı.
Dede, Hollanda’daki Uzay Araştırmaları ve Teknoloji Merkezi’nde, Avrupa Komisyonu liderliğinde geliştirilen dünyanın en büyük yer gözlem uydu programı olan Kopernik’in Uzay Segmenti Koordinatörü olduğunu belirtti.
Türkiye’de de uzay faaliyetlerinde görev alan Dede, İMECE Uydu Projesi’nde yürütme kurulu üyesi olarak görev yaptığını ve Ulaştırma Denizcilik Haberleşme Şurası’nda Uzay Teknolojileri Komisyonu üyesi olduğunu dile getirdi. Ayrıca Türkiye Uzay Ajansı’nın (TUA) kuruluş yasa tasarısı çalışmalarına katıldığını belirtti.
Dede, Türkiye’de uzay sektörünün hızla ivme kazandığını ve ülkeye yüksek katma değer kazandıracak çalışmalara imza atmak istediğini söyledi.
“Milli Uzay Programı başarılı bir çalışma”
Uzay sektöründe teknolojik risklerin yoğun olduğunu ve projelerin uzun süreler ve yüksek yatırımlar gerektirdiğini vurgulayan Dede, her ülkenin uzay alanından beklentisinin farklı olduğunu belirtti. Türkiye’nin ise TUA’nın kurulması ve hedeflerini belirlemesiyle başarıya giden yolda ilerlediğini ifade etti.
Dede, Türkiye’nin uzay alanında faaliyet gösteren birçok kurum, kuruluş ve organizasyona sahip olduğunu belirterek, Türkiye’nin uzay sektöründe önde gelen ülkeler arasında yer alması için gençlerin, özel sektörün, araştırma enstitüleri ve akademinin potansiyelini harekete geçirmenin önemli olduğunu söyledi.
“Uzayda gerçekleştirilen deneyler çok değerli”
Dede, mikro yerçekimi ortamında yapılan bilimsel deneylerin önemine dikkat çekerek, Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı’nın Uluslararası Uzay İstasyonu’nda gerçekleştirdiği deneylerin değerli olduğunu belirtti. Ayrıca Tuva Cihangir Atasever’in uzay görevinde gerçekleştireceği bilimsel deneylerin önemine değindi.
“Uzayda iş birliği modeli geliştirilmeli”
Uluslararası işbirliklerinin önemine vurgu yapan Dede, uzay alanında da bu iş birliği modelinin geliştirilmesi gerektiğini belirtti. Uzay hukukunun gelişmekte olan bir alan olduğunu ifade eden Dede, uluslararası koordinasyonun önemine değindi ve Türkiye’nin uzaydaki başarısının global dinamiklerle hareket ederek artacağını söyledi.
